Piękno wspólnej przestrzeni

W naszym cyklu gościliśmy głównie przedstawicieli nowoczesnego desingu. W tym wpisie cofniemy się nieco w czasie, by przyjrzeć się pracom George'a Nelsona. Powstały blisko 70 lat temu i wyprzedziły swoją epokę.

Design małej architektury to żywy i zmieniający się organizm. Futurystyczne ławki które dziś oglądamy na projektach koncepcyjnych, być może za kilka, kilkanaście lat pojawią się na ulicach miast i wyznaczą nowe standardy w projektowaniu. Tak było w przypadku ławki przystankowej amerykańskiego nauczyciela, pisarza i przede wszystkim projektanta Geroge'a Nelsona.

Nelson urodził się w Hartford w stanie Connecticut i żył w latach 1908 - 1986. Jest jednym z pionierów Amerykańskiego Modernizmu, kierunku który ukształtował architekturę drugiej połowy XX wieku. Projekty Nelsona powstawały dla cenionego studia projektowego Herman Miller. Dziś został zapamiętany głównie jako autor mebli domowych i miejskich, które stały się ikonami.

Nelson nie planował by zostać architektem, jak zwykle w takich przypadkach bywa zarządził zbieg okoliczności. Będąc w liceum, spacerując po mieście, złapała go straszna ulewa. Schronił się na wydziale architektury Uniwersytetu Yale, gdzie zobaczył jedną z wystaw autorstwa studentów. Postanowił spróbować.

Szybko został doceniony – publikował w czasopismach architektonicznych, dostał także staż w firmie Adams and Prentice. W 1940 roku opublikował niezwykłą książkę „Modern houses”, w której szczegółowo opisywał jak powinny być urządzone nowoczesne domy. Skupiał się przede wszystkim na nowych funkcjach takich pomieszczeń jak kuchnia, sypialnia czy salon.

Sporo miejsca poświęcał meblom, które były jego ulubionym materiałem projektowym. do najsłynniejszych należy "Nelson Platform Bench" z 1946. To projekt ważny z kilku powodów. Przede wszystkim to pierwsze dzieło Nelsona stworzone dla kolekcji Herman Miller (pojawiła się w katalogu z 1948 roku). Po drugie ławka wyznacza zupełnie nowe standardy.

Projekt jest prosty i minimalistyczny. Składa się z chromowanej podstawy i drewnianego siedziska. Powstały trzy warianty ławki, m.in. z dodatkowym stolikiem. Każdy z nich wpisuje się w filozofię "szczerego" designu George'a Nelsona, wg projekty mają przede wszystkim być użyteczne w codziennym życiu.

Ławka stała się ikoną w zaledwie kilka lat. W katalogu Millera z 1955 roku pisano już: "To jeden z najbardziej uniwersalnych i użytecznych elementów naszej kolekcji". Dziś jej replikę można znaleźć w wielu sklepach internetowych. Reklamowana jest jako „jedno z największych osiągnięć modernizmu”. Dzięki temu każdy może zafundować sobie dzieło sztuki.

Na sklepowych wizualizacjach ławka sprawdza się świetnie zarówno na zewnątrz domu jak i wewnątrz, np. jako dodatek do salonu. Ciekawe tylko co na takie umiejscowienie tego mebla miejskiego powiedziałby sam Nelson. Jako człowiek wyprzedzający swoją epokę nie powinien mieć z tym problemu.