Piękno wspólnej przestrzeni

W ramach cyklu „Biblioteczka miłośnika architektury” znów sięgamy do twórczości Petera Walkera. Wybraliśmy książkę „Ruch cudowne lekarstwo. Dlaczego warto chodzić po mieście”, bo temat włączania ruchu w codzienne aktywności to zadanie dla wszystkich tworzących współczesne miasta – od architektów po polityków. 

„Cudowna pigułka” istnieje 

W oryginale tytuł nowej książki Walkera brzmi: „The Miracle Pill” („Cudowna pigułka”), a autor tłumaczy, że takie wyjątkowe lekarstwo już istnieje – to po prostu ruch. Nie chodzi jednak o to, by tylko nakłaniać ludzi do ćwiczeń i uprawiania sportu w ich wolnym czasie. Rządy powinny zdać sobie sprawę z tego, że ludzie muszą zwiększyć aktywność w życiu codziennym związaną np. z dojazdami do pracy i szkoły – zamiast samochodu, rower lub spacer. Taka forma transportu musi stać się oczywista i atrakcyjna:

„Boardman [były kolarz olimpijski, aktywista – przyp. red.] marzy o tym, by ludzie, wyglądając przez okno samochodu w drodze do pracy, widzieli innych ludzi jadących rowerem lub idących pieszo, a potem doszli do wniosku, że to byłoby lepsze rozwiązanie”. 

Przeczytaj też: Rowery mogą uratować świat. Recenzja książki Petera Walkera 

Spacerowanie i jeżdżenie po mieście na rowerze musi wyglądać na łatwe, bo inaczej dlaczego mielibyśmy porzucić dojazdy samochodem? O to muszą zadbać rządzący, bo brak ruchu w codzienności doprowadzi w konsekwencji nasze kraje do bankructwa: 

„Idea państwa opiekuńczego – bez względu na to, jaką przyjmie formę – jest całkowicie nie do utrzymania, jeśli 1/3 lub więcej populacji nadal pozostanie nieaktywna fizycznie”. 

„Zachowaj zdrowie, korzystaj ze schodów” 

Tytuł jednego z rozdziałów brzmi: „Miasto na ludzką skalę” i poświęcony jest aktywności w sferze publicznej:

• na drogach,
• placach,
• ulicach,
• wewnątrz budynków użyteczności publicznej,
• sposobom, w jaki przemieszczamy się pomiędzy tymi miejscami. 

Tę część powinni przestudiować uważnie wszyscy odpowiadający za projektowanie miejskich budynków i przestrzeni publicznych. Autor podsuwa ciekawe przykłady i pomysły, które nie zawsze wiążą się z dużymi nakładami finansowymi. 

„W jednym z fascynujących badań próbowano zmienić decyzje, które podejmują ludzie, posiłkując się niczym innym jak tylko przypominajką. Zespół naukowców z Uniwersytetu Glasgow umieścił tabliczki z napisem: „Zachowaj zdrowie, oszczędzaj czas, korzystaj ze schodów” na peronie metra w centrum miasta, w miejscu, gdzie pasażerowie mieli do wyboru ruchome schody lub zaraz obok 30 stopni schodków. Naukowcy, w wyniku kilkutygodniowej obserwacji pasażerów przemieszczających się w godzinach porannego szczytu z wyłączeniem przechodzących z torbami czy z wózkami dziecięcymi, odkryli, że korzystanie ze schodów z 8 procent przed wywieszeniem tabliczki wzrosło do ponad 15 procent w ciągu 3 tygodni od jej powieszenia. Nawet 12 tygodni po usunięciu znaku częściej korzystano ze schodów niż pierwotnie, choć z tendencją spadkową”.

Narracja, która zachęca do zmiany 

Dużym atutem książki „Ruch cudowne lekarstwo. Dlaczego warto chodzić po mieście” Wydawnictwa Wysoki Zamek jest styl autora. Dziennikarz w przystępny sposób przedstawia dane naukowe i złożone koncepcje. Co więcej, pokazuje przykłady z życia codziennego, dzięki czemu każdy czytelnik może zidentyfikować się z opisanymi historiami i wprowadzić zmiany niemal od zaraz.

Choć rekomendujemy tę książkę w ramach „Biblioteczki miłośnika architektury”, to apelujemy też, by przeczytali ją specjaliści do spraw zdrowia publicznego, samorządowcy, politycy, badacze społeczni oraz wszyscy mieszkańcy miast, którym zależy na lepszej jakości życia. 

O autorze: Peter Walker jest dziennikarzem politycznym w „The Guardian” oraz jednym z autorów nagradzanego bloga „Bike Blog” na stronie internetowej dziennika. Wcześniej pracował m.in. dla Agence France-Presse i jako korespondent pisał o Chinach, Iraku i Korei Północnej. Po studiach zrezygnował z bezpiecznej posady i zatrudnił się jako kurier rowerowy w Londynie i Sydney. Od tego czasu na dobre przesiadł się na rower. Walker jest uznawany za jedną z 50 najbardziej wpływowych osób w brytyjskim środowisku rowerowym. 

O wydawnictwie: Wydawnictwo Wysoki Zamek powstało w 2010 roku. Zakres tematyczny publikacji obejmuje książki i albumy z zakresu historii powszechnej, architektury, urbanistyki, historii sztuki, literatury polskiej i zagranicznej oraz judaika. W 2015 roku Wysoki Zamek wydał książkę „Miasto Szczęśliwe” autorstwa Charlesa Montgomery'ego. Pozycja ta, poświęcona idei miasta szczęśliwego, zapoczątkowała serię publikacji o tematyce miejskiej, która jest systematycznie rozwijana.